#DrysauAgored yn yr Archifau – Dydd Sadwrn 28 Medi Dewch am daith tu ôl i’r llen i ddarganfod sut mae adeilad archifau yn gweithio Galwch mewn i gwrdd ag aelodau Cymdeithas Hanes Teulu Morgannwg ac ymuno ag un o’u sgyrsiau byr Cysylltwch â ni i gadw’ch lle AM DDIM

Weithiau, ni fydd cyn-breswylwyr yn gadael dim ar eu hôl ond olion yn y ddaear Tybir mai sylfeini adeilad cerrig sydd bellach dan laswellt yw’r cloddweithiau hirsgwar hyn yn anheddiad gwledig diffaith Yr Onnen 📸CB_Arolygu / RC_Survey coflein.gov.uk/cy/archif/AP20… #HBAHOlion #NewyddEiGatalogio

Mae'r llun hwn yn dangos Rowland Owen Lloyd a nyrs yn Gibraltar, yn aros am eu llong yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf. Beth allwch chi ei weld yn y pellter ar ochr dde'r llun, balŵn amddiffyn (barrage ballon) neu long awyr? Beth yw eich barn chi? 📷 Tamsin Bunney Ford 🔗

Archwiliwch Fywyd Adelina Patti 🎙️ Ganed Adelina Patti, cantores opera o fri rhyngwladol, yn Sbaen yn 1843 i rieni Eidalaidd a oedd hefyd yn ganwyr opera. Prynodd Adelina Patti Gastell Craig-y-nos, sydd wedi'i leoli rhwng Aberhonddu ac Abertawe, fel gartref ei hoes. Roedd Patti

Efallai eich bod yn gwybod bod gan Heneb ei bryngaer ei hun. Prynwyd Caer Digoll yn 2008 gan CPAT a throsglwyddwyd perchnogaeth i Heneb wrth uno Ymddiriedolaethau Archeolegol Cymru yn 2024.

Agorwyd Ysgol Gynradd Rhiwbeina yn 1929 Fe’i hadeiladwyd gan John Makin o Gaerdydd i ddyluniadau’r Pensaer Sirol D. Pugh Jones o Donypandy, gyda lle i 360 o ddisgyblion mewn wyth ystafell ddosbarth 📸CB_Arolygu / RC_Survey, 2023 coflein.gov.uk/cy/safle/80029… #AEANolIrYsgol #NewyddEiGatalogio

Gair y dydd: mwyar duon geiriadur.ac.uk/gpc/gpc.html?m…, mafon duon neu fieri duon. Dyma gyfarwyddiadau defnyddiol gan Weinyddiaeth Bwyd 1918, ar sut i’w casglu – a chofiwch beidio â’u bwyta ar ôl Gŵyl Fihangel (29.09): bydd y diafol wedi poeri arnyn nhw!

Mae’r flwyddyn ysgol newydd wedi dechrau! Dyma reolau Ysgol Genedlaethol #LlanilltudFawr Ychydig yn wahanol i’r rheolau o fewn ysgolion heddiw! Dyma un o ystod eang o bosteri, mapiau a llyfrau sydd i’w gael i’w brynu o’r Archifau glamarchives.gov.uk/the-shop/

Ar 11 Medi 1878, lladdodd ffrwydrad yng Nglofa’r Prince of Wales yn Abercarn 268 o ddynion a bechgyn. Yn sgil y trychineb roedd 132 o weddwon, 373 o blant amddifad a 90 o ddibynyddion eraill, a sefydlwyd ymddiriedolaeth i’w cefnogi: tinyurl.com/45845jxu

Hoffech chi rannu’ch atgofion neu stori am brotest, ymgyrch neu etholiad yng Nghymru? Gall Swansea MAD eich cynorthwyo chi! MAD Abertawe, 216 Y Stryd Fawr, Abertawe, SA1 1PE (drws nesaf i Well Pharmacy). [email protected] / 01792 648420 Cronfa Treftadaeth y Loteri Genedlaethol People's Collection Wales

Ddydd Sadwrn yma, mae Eglwys Gadeiriol Llandaf yn agor ei drysau am daith o gwmpas y gadeirlan, arddangosiad o’r organ a thaith i’r clochdy – does dim angen archebu ymlaen llaw! 📅 PRYD – 14 Medi o 11am ow.ly/raZs50TiY4L #DrysauAgored

📣Cyfle olaf i weld arddangosfa Hawlio Heddwch! Bydd yr arddangosfa yn cau ar 15 Medi. Dewch i ddarganfod mwy am rai o’r menywod ysbrydoledig hyn a’u cyfraniad at heddwch rhyngwladol. amgueddfa.cymru/sainffagan/dig…

Dyma stori ysbrydoledig Rachel Elizabeth (Betty) Campbell (1934-2017) Pan oedd hi'n ferch ifanc, dywedodd pobl wrth Betty Campbell y byddai'n amhosibl gwireddu ei breuddwyd o fod yn athro, ond er hynny, hi oedd y pennaeth du cyntaf yng Nghymru yn y 1970au. Yn ystod y 1980au,

Dan y ddaear ym Maenofferen yn #Ffestiniog – y cyn siambr weithredol hon yw un o’r unig enghreifftiau sydd wedi goroesi o’r dull hynaf o gynnal to mewn chwarel lechi, drwy adael colofn o lechfaen yn ei lle. ⚠️ Dim mynediad cyhoeddus 📸 Jon Knowles​ #LlechiCymru

Eliza Pughe oedd yr unig ferch i Elizabeth Pughe (née Williams) a David Roberts Pughe o Goch y Big, Clynnog. Ganed hi'n fyddar. Yn rhan o'i haddysg gartref, lluniwyd gan Eliza eiriadur darluniadol er mwyn cyfathrebu â'r bobl o'i chwmpas. Mae'r geiriadur unigryw hwn yn cyfuno ei

Cafodd y rhain eu cloddio o Gaer Rufeinig yng Nghymru yn 1995 ochr yn ochr â chelc o 89 o ddarnau arian ac offrymau. Arddangosfa drawiadol sy’n adrodd hanes y bwrlwm o weithgarwch yn yr ardal. #DyddGwenerDarganfyddiadau

Llygad dwyreiniol odyn galch yn Abercastell, Sir Benfro Siâp cylch sydd i’r odyn galch Mae tua 8 metr ar ei thraws, & wedi’i hadeiladu o gerrig wedi’u plastro â morter 📸Julian Whitewright, CB_Arolygu / RC_Survey, 19 Mawrth 2024 coflein.gov.uk/cy/archif/UAV2… #NewyddEiGatalogio #ArchwilioEichArchif

Drysau Agored Conwy 2024 🏰 Bydd digwyddiadau Drysau Agored Cadw yn cael eu cynnal drwy gydol mis Medi. I ddathlu hyn, bydd rhai o'n llyfrgelloedd yn arddangos rhywbeth arbennig! 👇✨ Mae’r rhaglen lawn i’w gweld yma ➡️ bit.ly/3MGJ7Ij #CreuConwy #OpenDoors

Dyma lun o Miss A. Barwell MA, prifathrawes gyntaf Ysgol Elusennol Taskers, Hwlffordd, yn 1892. Hefyd, llun o’r fyfyrwraig gyntaf ar y gofrestr pan agorodd yr ysgol, Marie Louise Davies, a dynnwyd ychydig flynyddoedd yn ddiweddarach yn 1896. 📷SSR/2/2 #EYABacktoSchool

Sefydlwyd siop adrannau Pollecoff's gan Solomon Polliakoff, mewnfudwr o Rwsia, ym 1893. Daeth y siop yn rhan bwysig o fywyd Caergybi, gan ennill parch am ei steil a'i safon uchel. Ffoes Solomon o Rwsia i osgoi erledigaeth ac i chwilio am fywyd gwell yn y DU, gan ymgartrefu yn y