Mali Cumhuriyeti de aynen Sudan gibi kurtlar sofrasında kuşatılmış vaziyette. Fransa ile bağımsızlık sonrası yaşanan uyumsuzluk devamlı huzursuzluğa sebep oldu. 1960 sonrasında Sovyetlerle, 5 yıl önceki askeri darbeyle Rusya’ya yakınlık Mali’nin kaderini hep tehlike hattına attı.

Avrupa’da 1990’lardaki basın 21. yüzyılın İslam asrı olacağı konusunu çok işlerdi. Bu paylaşımdaki veriler her ne kadar gerçeği yansıtmaktan uzak ise de bu haliyle bile sadece 2010-2019 arası 10 yılda Müslümanların %21,7 artışı aslında birçok ülkedeki yapay savaşlarını açıklıyor.

Temmuz 2012’de Mali’nin Mopti şehrine gitmiştik. Kuzeydoğu’da güvenlik yok deniyordu. Ancak 2013’te Fransa’nın Serval dediği operasyon başladı. O zaman silahlı örgütler başkent Bamako’ya 680 km mesafedeydiler. Şimdi Ruslar var, silahlı örgütler 50 km mesafedeki Kati’de paylaşımı.

Mali’de Bamako’ya yakıt taşıyan kamyonlar buraya ve diğer şehirlere çok zor ulaşıyorlar. Askeri yönetimin başındaki Assimi Goita halka son açıklamasında gerek olmadıkça yakıt kullanmayın demiş. Terör örgütü JNIM’in her soydan insan devşirip saldırılara devam ettiğine dair iddia.

Fas'ın iktisadi başkenti Kazablanka'da yaklaşık 210 bin evlilik çağında henüz evlenmemiş bayan varmış. Şehrin 12 hastanesinin her birinde henüz resmi evli olmayan günde 20 kadın doğum yapmaktaymış. Yani 240 bebek demek. Bunlardan her gün 4’de 1’i, 60 yenidoğan terk ediliyormuş.

1 resimde 6 bin yıllık dünya tarihinde genelde Müslümanlar, özelde Türkler, illa da Osmanlı, meğer ne kadar merkezi konumda imişler. Tarihten bilhassa Osmanlıların çekilmeleriyle nizâm-ı âlem bozulmuş.

15 Temmuz, Gazze ve Sumud. Öğrenilmesi gerekli ne kadar çok ortak mesele var.

Senegal’in başkenti Dakar’daki Arena Kapalı Spor Salonu Afrika’da büyük yatırımlara imza atan Türk şirketi SUMMA tarafından eski devlet başkanı Macky Sall’in zamanında inşa edildi. Senegalliler için büyük faaliyetlere ev sahipliği yapıyor.

Senegal’de önceki devlet başkanı Macky Sall başlayıp bitirdiği havalimanı, hızlı tren, kongre merkezi, 50 bin kişilik stadyum gibi büyük yatırımlarla ülkesine çağ atlattı. Türk şirketlerinin payı büyük. Şimdi 7 milyar dolar borç bıraktı deniyor. Şu an 30 milyar dolara yapılamaz.

2025 yılında güncellenen verilere göre ayrılıkla ile sonuçlanan evlilik oranında zengin ülkeler ilk sıralarda. Türkiye %25’lik oranıyla Müslüman ülkeler içinde en fazla evlilik bağı kopan ülke durumda.

İsrailli demek sadece askeri ile Filistinli öldüren ve yaralayan, evleri yakan ve yıkan değil, zeytin ağacı gibi insan hayatı için vazgeçilemez meyve ağacını kesen işgalci yerleşimci demek. Sadece 2023’ten itibaren 2 yılda 10 binden fazla zeytin ağacını kesip yok etmişler.

Batı Sahra’nın sürgündeki başkanı İbrahim Ghali Sahra toplumunun otonomi ve bağımsızlık yolundaki varlığı dikkate alınmadan mevcut meseleye herhangi bir çözüm üretilemez demiş.

Gazze katliamcısı İsrail askerleri büyük bir açlığa mahkum ettikleri gariban Gazzelilere gönderilen insani yardımları çalarken bu yaptıkları insanlık dışı hareketlerini video çekip TikTok üzerinden paylaşmışlar. Atalarımız alma mazlumun ahını çıkar aheste aheste derlermiş.

Dağıstan’daki Kızılyar’da bir elektromekanik fabrikası yöneticileri ve çok sayıda çalışanını taşıyan Ka-226 helikopterinin düşme anı. Bazı yöneticilerin ölümüne sebep olmuş.

Avrupa’da en çok camiye sahip ülke Türkiye. 82 bin cami ile 1. sırada, Rusya 25 bin ile 2., Fransa 2 bin 800 ile 3., Almanya 2 bin 600 ile 3. ve İngiltere bin 800 cami ile 4. sırada yer alıyor.

Madagaskar’da devlet başkanı ülkeyi terk edince idareye el koyan Albay Mickaël Randrianirina'ya karşı Fransa destekli bir darbe girişiminin başarısızlıkla sona erdirildiğine ait paylaşım.

Mali’de başkent Bamako’ya 10 km mesafedeki Çinlilere ait iki şantiye sahasının JNIM terör örgütü tarafından kullanılamaz hale getirildiğine dair paylaşım. Bu doğruysa bölgede durum çok vahim demektir. Değilse sosyal medya bölgede zihinleri buna hazırlıyor olabilir.

Afrika Birliği 2002’de bu ismi aldıktan sonra hem kıta, hem de dünya gündemleri ile yakından ilgilendi. Ne var ki Malililer aylardır büyük sıkıntı içindeler. 9 Kasım 2025’te Mali’ye acilen uluslararası bir yardım yapılmalı çağrısında bulunuyor. Bu saatten sonra işe yarar mı?

Afrika iktisadi bakımdan kalkınıyor, büyüme hızı tam yoluna girdi derken, her önüne gelen Afrika’daki ayrılıkçı oluşumlara silah veriyor. İnsanların silaha değil ekmeğe, suya, ilaca, eğitime, sağlığa ihtiyacı var. Somaliland örneği gibi. Büyük Somali yerine küçük Somali olsun.

Nijer’in başkenti Niamey’den Mali’nin başkenti Bamako’ya yakıt taşımak üzere yola çıkarılan tankerler 6 Kasım günü Burkina Faso’da Dori-Vagadugu arasında JNIM teröristlerince saldırıya uğramışlar. Şöforlardan ve güvenlik sağlayanlardan yaralananlar Vagadugu’ya taşınmışlar.