Aşkta, Proust'un dediği gibi, en sonunda arzu nesnesini kaybetmekten korkmayız. Olgun insan aşkın istikametini, kendisini neyin beklediğini gerçekte ezbelemiştir. Korktuğumuz şey, karşı tarafın bizi istediğimiz gibi arzulayıp arzulamayacağıdır.
Yaşamın bir anlamı var mı sorusu, bana öyle önemli bir soru gibi gelmiyor. İnsanların büyük bir kısmı hayatı sadece yaşıyor, o kadar. Bu soru kimin için önemli, birkaç filozof ve akademisyen için ancak. Onların da zaten tatmin edici bir cevabı yok.
Duygusal Eğitim'de çok vurucu şöyle bir söz var: "Veda anında sevdiğimiz kadının orada olmadığı bir an vardır." Ben bunun olağan zamanlarda da çok sık yaşandığını düşünüyorum. İletişim kurduğumuz insanlarla aynı dünyayı paylaşmıyoruz çoğu zaman. Tümden başka yerlerdeyiz sanki.
Arapçada şiir söyleyene şa'ir denir. Bu kelime sıradan fanilerin bilmediğini bilen anlamına gelir. Peki, şair bu bilgiyi nereden alır? Kulağına dizeler fısıldayan ilham perisinden. Peygamberlikle şiir arasındaki fark, esinin kaynağında bulunur: Peygamber ilahidir, şiirse şeytani.
Hegel'i boşa çıkarmaya çalışan biriyle asla felsefe konuşulamaz. Kafası çok farklı çalışan, çok sistematik bir filozoftur Hegel. Mantık Bilimi'nin girişindeki "Varlık-Hiçlik" tartışmasını ve bunun gibi bir sürü şeyi kolayca anladım diyemezsiniz. İdealisttir ama çok büyüktür keza.
Platon'un mağarası diye bir yer yok gerçekte. İnsanların kanaatlerinin zincirine vurulduğu yer bu dünyadır. Platon anlaşılsın diye bunu alegori ile anlatır. Alegoriler çok basit soyutlamalardır. Zihinsel bir temsil sunarlar. Fakat gerçekte acı çektiğimiz dünya burasıdır.
Hegel'e göre Köle kendini adlandırmaktan acizdir. Ona bu ismi bizzat Efendi vermiştir. Bütün dilsel göstergeler Efendi'nin elinin altındadır. O sadece dilin değil, mülkiyetin ve Kölenin içsel korkusunun da sahibidir. Sadece nesneleri değil, Kölenin tahayyülünü de şekillendirir.
Bir meseleyle ilgili konuşmadan önce iki yüz kitap okumam gerektiğini düşünüyorum. Okuyunca da bu sefer bu kadar şeyi kim anlatacak diyorum. Bakın bu trajedidir, dramdır.